OZON NEDİR ?
Ozon 3 oksijen atomunun bir arada bulunması formudur (O3) . Doğada ozon oluşumu iki yoldan gerçekleşir. Bunlardan biri güneşin ultraviyole ışınları, diğeri ise şimşek çakması sırasında oluşan yüksek voltajlı elektrik arkının havadaki oksijeni (O2) ozona (O3) dönüştürmesidir. (Corona Discharge)
Doğal yollarla oluşan ozonun büyük bir kısmı atmosferimizin ozonosfer tabakasını oluşturur. Sera gazları salınımı ve başka nedenlerle tahrip edilmediği sürece ozonosfer tabakasındaki ozon kalıcıdır, O3 modeli değişmez. Ancak yer seviyesine yakın, canlıların yaşadığı ortamda ozon kalıcı değildir, hava şartlarına bağlı olarak yaklaşık 15 dakika sonra ozon yok olur. Tekrar O2 formuna dönüşür.
Ozon, yüksek oksidasyon gücüne sahip, çok etkili ve doğal dezenfektandır. Bazı bakteri ve virüsleri yok etmesi, küf mantarlarını öldürmesi ve koku giderimi yeteneği ile , endüstride yaygın olarak kullanılan diğer dezenfektanlar ile kıyaslanmayacak ölçüde faydalı ve kullanışlıdır.
Ozon gazı zararlı atık, kalıntı bırakmaz. Suya ve ortama ozon uygulandığında, ortalama 15 dakika sonunda ozon yok olur.
OZON NASIL ÜRETİLİR ?
Teknolojide ozon gazı, ozon jeneratörleri ile üretilir. Ozon jeneratörü, şimşek çakması sırasındaki yüksek voltajın ark oluşturmasını (Corona Discharge) taklit eder. Kullanım amacına yönelik olarak farklı tip, büyüklük ve özellikte ozon jeneratörleri vardır. Bir yanda, araçlar içerisinde çakmak soketinden aldığı enerji ile çalışan ya da musluk suyunun hareketi ile ozon üreten mini ozon jeneratörleri... Diğer yanda su şişeleme, balık işleme, meyve depolama gibi devasa tesislerde kullanılan büyük kapasiteli ozon jeneratörleri...
Soluduğumuz havada %21 Oksijen, %78 Azot (Nitrojen) bulunmaktadır. Havadan ozon üreten ozon jeneratörü, aldığı havanın içindeki %21 lik kısmı ozona çevirmektedir. Bu yüzden ozon konsantrasyonu ve ozon kalitesi düşüktür. Ortam havası iyileştirme, su ve materyal dezenfekte amaçlı kullanılan ozon jeneratörleri genellikle havadan ozon üreten küçük yapılı ve ekonomik cihazlardır. Genellikle taşınabilir yapıda, zamana bağlı çalışırlar. Saatte 0.5 gr ile 5 gr arasında ozon üretirler. Bu üretim, havanın ve suyun dezenfeksiyonu, koku giderimi gibi işler için yeterlidir. Çünki ortam havasının ve yüzeylerin dezenfekte edilmesinde çok yüksek konsantrasyonda ozona gerek yoktur.
Sağlık kuruluşlarında ozona dayalı tedavilerde ozon konsantrasyonu ve kalitesi yüksek olmalıdır. Bu yüzden tıbbi tedavilerde kullanılacak ozon jeneratörleri saf oksijenden ozon üretir. Saf oksijen tüplerinden ya da oksijen konsantratörlerinden yararlanılır . Üretilen ozon konsantrasyonunu ölçen hassas sensörler ve sistemleri barındırırlar. Bu tip cihazlar Medikal Ozon Jeneratörü olarak adlandırılır.
OZON JENERATÖRÜ KULLANIM AMAÇ VE ALANLARI
Ozon jeneratörleri , isminden de anlaşılacağı üzere ozon üreten cihazlardır.
Tipik bir ozon jeneratörü veya ozon makinesi, oksijen moleküllerini parçalayarak ozon gazı üretmeye yarayan cihazlardır.
Yetkili merkezlerce kontrolleri yapılan cihazımız için CE sertifikası alınmıştır.
Ortam Havası İyileştirme Ve Koku Giderimi İçin Ozon Jenaratörü
• Tüm mekanlarda sigara, duman, ızgara, kızartma vb. Koku giderimi
• Personel soyunma odaları, çamaşırhane, tuvalet gibi kirli ve kokulu hava ortamının dezenfekte ve koku giderimi,
• AVM, Cafe, toplantı, düğün, balo, konferans ve sinema salonları gibi mekanlarda dezenfekte,
• Süpermarketlerde şarküteri ve et reyonları etrafındaki kötü kokular ve bakterilerden kurtulma ve dezenfeksiyon...
• UYARI!!! Ozon solumak insanların solunum yolarına zarar verdiğine dair bilimsel uyarılar bulunmaktadır. Bu yüzden ozon verme sırasında ortamda insan bulunmamalıdır. Ozon uygulandıktan sonra en az 30 Dk. Havalandırılmış ortama insan girmelidir. Ortama rutin olarak ozon verilecek ise mesai saatleri dışında otomatik çalışma sağlanacak şekilde ayarlanmalıdır.
Gıda Fabrikalarında Ozon Jeneratörü
• Et ve balık işleyen tesislerde tüm kullanım suyu ozonlanır. Bu şekilde balık temizleme tezgahlarından tuvaletlere varıncaya kadar tesisin her noktasında ozonlanmış suyun dezenfekte ve koku giderimi özelliğinden faydalanılmış olur.
• Et, süt, balık, tavuk gibi ıslak zeminde işlem yapan gıda fabrikalarında listeria benzeri bakterilerden kurtulmanın en temiz, ucuz ve kolay yolu ozon dezenfeksiyondur. Çünki kimyasal dezenfektan ve deterjanlar temas ettiği yüzeyi temizler. Ozon buhar fazında, kararsız yapılı serbest radikaldir. En dip köşe, gözle görülmeyen her yere nüfuz ederek virüs ve bakterileri öldürür.
• UYARI!!! Ozon mekanik temizlik sağlamaz. Kalıntı, kir ve kurum temizlemez. Sporları, bakteri ve virüsleri öldürür. Bu yüzden mekanik temizlik ayrıca yapılmalıdır. Aşırı yağlı yüzeyler ozonla birleştiğinde kalıcı kötü kokular oluşabilir.
• Büyükbaş kesimhanelerde kesimden sonra karkas duşlama yapılır. Duşlama yapılan suyun ozonlanması karkaslar arasında ve çevreden kontaminasyonu engeller.
• Kesimhanede kanama hattının ozonlu su ile yıkanması, işkembe, işkembe içeriği, deri ve diğer atıkların ortamı kirletmesine ve koku yaymasına engel olur. Ozonla temizlenmiş bir kesimhane ortamından depoya giren karkasın depolama ve işleme kalitesi çok yüksektir.
• UYARI! ---Ambalajsız et ve karkas depolarına ozon vermek, etin tadında olumsuz değişiklik yarattığından dolayı depoya sürekli ozon verilmez. Bu durum yağ asitleri ile ilgili olup, yalnızca ambalajsız depolanan et ve et ürünleri için geçerlidir.
• Yemek fabrikalarında meyve, sebze, yeşillik ve yıkanabilir tüm yiyecekler ozonlu su ile yıkanır. Bu şekilde bahçeden ya da sevkiyattan kaynaklanan zararlı mikroorganizmalar kalıntı ve koku bırakmadan temizlenmiş olur.
• Gıda paketleme, vakumlama ve ambalaj aşamasında sıcaklık değişimleri ve ortam neminden dolayı ürünün küflenmesini engellemek için ortamda ve ürün yüzeyindeki mantar sporları ozon jeneratörü ile öldürülür.
Ozon Jeneratörü ile Klima Havalandırma Tesisatı Dezenfeksiyonu
AVM, yüzme havuzları, toplantı salonları, resmi kurumlar vb. Büyük kapasiteli mekanların iklimlendirme ve havalandırma sistemleri içinde yerleşik bulunan bakteri, virüs, mantar sporları ve kötü kokuların temizlenebilmesinin tek yolu klima santraline ozon jeneratörü adapte etmektir.
Yaş Meyve Sebze Depolama ve İşlemede Ozon Jeneratörü
Yaş meyve sebze hasat edilip bahçeden depoya gelirken küf mantarı sporları, bakteri ve virüsler ile birlikte gelir.
• Kiraz, vişne, elma gibi bazı ürünler depoya girmeden önce yıkamadan geçirilir. Ön yıkamada suya ozon vermek ürünün depolama ve teşhir kalitesini artırır.
• Soğuk hava deposunda meyvenin salgıladığı etilen gazı ürünün çabuk olgunlaşmasına ve çürümesine neden olur. Ozon gazı etilen ile reaksiyona girer ve yok eder. Etilenden kaynaklanan kalite kaybına engel olur.
• Hasat sırasında hasar gören ürün çürür ve etrafındaki diğer ürünlerin de çürümesine neden olur. OZON gazı küf sporları, bakteri ve virüsleri öldürdüğü için hasarlı ürünün diğer ürünleri çürütmesine engel olur.
• Yaş meyve ve sebzelerin bulunduğu soğuk hava depolarında nemlendirme yapmak gerekir. Nemlendirme cihazında kullanılan suyun kalitesi kötü ise ya da nemlendirme cihazının yapısı kir tutmaya müsait ise nemlendirme sonucu depodaki ürün zarar görür. Soğuk hava deposuna verilen ozon gazı nemlendirmeden kaynaklanan sorunların önlenmesini sağlar.
• İyi bir nemlendirme sistemi ve ozon jeneratörü kullanıldığı taktirde böğürtlen, çilek, üzüm gibi en hassas meyveler de nemlendirmeye tabidir.
Mantar Üretim Tesislerinde Ozon Jeneratörü
• Kompost üretiminde zararlı mikroorganizmalardan ve yabancı mantar sporlarından arındırmanın en iyi yolu pastorizasyondur. Ozonlu su ile kompost yıkamak pastörizasyon kadar etkili değildir.
Ancak pastorizasyon küçük kapasiteli tesisler için zor ve pahalı olmasından dolayı özellikle pamuk telefinden istiridye mantarı kompostu üretiminde klordioksit kullanılmaktadır. Ozonlu su ile pamuk telefini dezenfekte etmek, klordioksitten daha etkili ve kolaydır. ÇünkÜ:
• Klordioksit uygulamasında dozaj ve sıcaklık çok önemlidir. Belirli bir su sıcaklığının üzerine çıkıldığında klordioksit dezenfekte etmez. Ozonlu su için dozaj, sıcaklık ve süre önemli değildir. 2 tonluk bir su tankına ve su soğutma sistemine ihtiyaç yoktur. Küçük bir su tankında suya ozon verilebilir. Ortam ve su sıcaklığı ne kadar olursa olsun farketmez.
• Bu özellik, kompost yıkama ve karma makinasının da daha küçük seçilmesine olanak verir.
• Mantar üretim odalarında her kompost değişiminde odanın dezenfekte edilmesi gerekir. Diğer yaygın kimyasalları kullanmak hem personelin sağlığına zarar verir, hem de etkin bir temizlik sağlanamaz. Çünki dezenfekte için kullanılan kimyasal malzemeler en dip köşelere ulaşamaz.
• Ozon gözle görülemeyen, ulaşılamayan her noktaya ulaşır. Havalandırma kanalları ve klima radyatörü içerisine de nüfuz eder.
UYARI!!! Ozon kalıntı, kir ve kurum temizlemez. Sporları, bakteri ve virüsleri öldürür. Bu yüzden mekanik temizlik yine de gereklidir.
Ozon Yağı
Ozon yağının insan sağlığı açısından faydalarından bazıları şunlardır:
– Boyun, bacak ve yüze uygulandığında gece rahat uyku uyumaya yardımcı olur.
– Cildin elastikiyetisini artırır.
– Cilt bozukluklarını tedavi eder.
– Sivilce ve akne oluşumunu önler.
– Ciltte oluşan kızarıklıklar ve şişliklerin iyileşmesine yardımcı olur.
– Güneş yanıklarında hızlı iyileşme sağlar.
– Cilt kuruluğunu önler.
– Ağız kenarında oluşan aft ve uçukların daha hızlı iyileşmesini sağlar.
– Düzenli kullanımında selülit oluşumu önler.
– Kepek ve saç derisinde meydana gelen yaraları iyileştirir.
– Bebek pişiklerinde fayda sağlar.
– Tırnak mantarını tedavi eder.
– Anal kaşıntı, iltihap ve tahrişi giderir.
– Hemorid sorunlarına iyi gelir.
– Kan dolaşımını hızlandırır.
– Kuru öksürüğü keser.
ÖNEMLİ NOT!!! Öncelikle ozon yağını doktorunuza danışmadan kullanmayınız. Ozon yağının bilinen ciddi bir yan etkisi , zararı yoktur. Ancak ozon yağı harici olarak kullanıldığından cildinize sürdükten sonra doğrudan güneşe maruz kalmayınız!!!
Doç Dr. Halit Yerebakan,ın ozon hakkındaki görüşleri ;
1999 Yılında, soğuk depo ve klima cihazları konusunda montaj ve bakım hizmetleri yürütmek amacıyla kurulan işletmemiz, çağın gerekleri ve müşterilerimizin istekleri doğrultusunda artan enerjisi, kadrosu ve ekipmanı ile hizmetinize devam etmektedir, arz ederiz;
''İthal ya da yerli her bir yedek parça ve sarf malzemesi, enerji ve iş gücü, müşterimizin soğuk deposundaki her bir ürün milli servettir ve korunmak zorundadır '' Düşüncesi ile;
Sürekli değişen insan ihtiyaçları karşısında gelişen teknolojiyi sürekli takip ederiz. Tamir ederek değil, arızayı önleyerek para kazanmak başlıca ilkemiz, hedefimiz ve iddiamızdır. Yeni yatırımlar, modernizasyon ve rutin bakımlarda, az enerji harcayarak çok iş gören sistemler oluşturmaya çalışırız.
Soğuk depo cihazları ve izolasyon panelleri konusundaki uzmanlığımızın yanında, inverter teknolojisi, otomasyon, uzaktan izleme, ısı kayıt sistemleri ve DEVVSİS tescilli markası ile ürettiğimiz nemlendirme cihazları ile sektöre yenilikler katmaya ve yön vermeye gayret ediyoruz.
Değerli tavsiyelerinizi ve iş birliğinizi bekler, saygılar sunarım...
Rifat KUNDAK